Na mocy art. 52 tzw. tarczy 3.0, czyli ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. poz. 875) podwyższono kwoty wolne od potrąceń z art. 871 par. 1 kodeksu pracy. W dwóch przypadkach: gdy zatrudnionemu zostanie obniżone wynagrodzenie lub gdy członek rodziny pracownika utraci źródło dochodu. Kwoty te zwiększono o 25% na każdego nieosiągającego dochodu członka rodziny, którego pracownik ma na utrzymaniu.

 

Zmianę tą należy ocenić pozytywnie ale tak jak i przy poprzednich "tarczach" pojawia się wiele pytań i wątpliwości co do praktycznego realizowania tego przepisu. W naszej ocenie prawo do skorzystania przez pracownika z większej kwoty wolnej od potrąceń na każdego członka rodziny nie jest uzależnione od fizycznego złożenia dokumentów - wystarczy złożenie stosownego oświadczenia. Zastosowanie mają bowiem art. 221 par. 4 i 5 KP, z których wynika możliwość żądania innych danych osobowych niż wymienione wprost w KP, jeśli jest to niezbędne do zrealizowania uprawnienia wynikającego z przepisów prawa.

 

W przypadku gdyby zachodziły uzasadnione wątpliwości co do treści złożonego przez pracownika oświadczenia możliwe jest żądanie udokumentowania danych w zakresie niezbędnym do ich potwierdzenia. Rozwiązaniem optymalnym byłoby okazanie ich do wglądu i jedynie dokonanie przez pracownika stosownej adnotacji na wniosku zatrudnionego. 

 

Na pewno pracodawca powinien uzyskać od pracowników, którzy mają potrącenia z wynagrodzenia, czy członkowie ich rodziny utracili w związku z COVID-19 źródła dochodu. Wiąże się to z tym, że pracownicy powinni złożyć oświadczenia w tym zakresie. Duże wątpliwości dotyczą przypadków utraty źródła dochodów przez małżonka lub dzieci pracownika. W tym zakresie konieczne wydaje się składanie oświadczeń co miesiąc, z których będzie wynikać brak osiągania dochodu przez członków rodziny - sytuacja może ulec zmianie od wypłaty do wypłaty. W przepisie brak jest jednak wskazania jak długo taka podwyższona kwota może być stosowana.