Jeszcze nie opadł kurz po zmianach i nowych obowiązkach, które nałożone zostały przez przepisy RODO, a ustawodawca szykuje kolejne obowiązki dla pracodawców zarówno działających w sektorze publicznym, jak i prywatnym. Chociaż mniejsi pracodawcy mają jeszcze czas, aby wprowadzić zmiany to warto już dziś się do nich przygotować.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii reguluje ochronę sygnalistów, czyli osób, które dokonują zgłoszeń nieprawidłowości i naruszeń, o których uzyskały informacje w kontekście związanym z pracą. Nowe standardy ochrony mają ograniczać działania sprzeczne z prawem jak na przykład korupcję czy niepożądane zjawisko mobbingu.
Warto pamiętać, że pojęcie sygnalisty jest szerokie, bo będzie to nie tylko pracownik, ale również osoba współpracująca z przedsiębiorstwem w ramach B2B, wspólnik, członek zarządu czy osoba wykonująca zadania na podstawie umowy cywilnoprawnej.
Dyrektywa nakłada na pracodawców obowiązek wdrożenia wewnętrznej procedury obejmującej przyjmowanie zgłoszeń, ich weryfikację oraz ewentualne wyeliminowanie nieprawidłowości. Pracodawca będzie musiał ustanowić co najmniej jeden bezpieczny kanał umożliwiający zgłoszenie naruszeń (np. dedykowany numer telefonu do zgłoszeń w formie ustnej lub odpowiedni adres e-mail do zgłoszeń pisemnych), a także wyłonienie bezstronnego zespołu rozpatrującego zgłoszenia (mogą być to osoby z zewnątrz np. kancelarie prawne lub inne wyspecjalizowane podmioty). Przedsiębiorca musi również prowadzić rejestr zgłoszeń oraz co najważniejsze zapewnić sygnalistom należytą ochronę. Warto pamiętać również o ujednoliceniu obowiązujących procedur tak, aby w przedsiębiorstwie funkcjonowała jedna jasna procedura zgłaszania naruszeń.
Planowany harmonogram wprowadzania powyższych zmian przedstawia się następująco:
- do 17 grudnia 2021 r. – musi zostać uchwalona ustawa implementująca dyrektywę do polskiego porządku prawnego;
- do 17 grudnia 2021 r. – pracodawcy zatrudniający co najmniej 250 pracowników (lub więcej) muszą wprowadzić cały system ochrony sygnalistów;
- do 17 grudnia 2023 r.– obowiązek ten będą musieli zrealizować pracodawcy zatrudniający od 50 do 249 pracowników.
Z uwagi na obszerność tematyki, a także jej istotne znaczenie dla funkcjonowania pracodawców będziemy rozszerzać tą tematykę w kolejnych wpisach. Zachęcamy również do kontaktu z Kancelarią w przypadku potrzeby uzyskania dokładnych informacji a także w zakresie kompleksowego wdrożenia nowych procedur dotyczących wykrywania nieprawidłowości i naruszeń w zakładzie pracy.